W Polsce istnieje ok. 5100 wspólnot gruntowych, które dysponują łącznie około 107 tys. ha gruntów. Na wschodzie kraju, na terenach dawnego zaboru rosyjskiego i austriackiego wspólnoty takie funkcjonują praktycznie w każdej wsi, a większość z nich ma nieuregulowany stan prawny. W pierwszej części artykułu dotyczącego wspólnot gruntowych, który ukazał się w marcowym wydaniu Nowej Geodezji, wyjaśnialiśmy, czym jest wspólnota gruntowa i jak prawidłowo porawnie ustalić jej członków. Z poniższego tekstu dowiesz się, jak krok po kroku przeprowadzić procedurę podziału i likwidacji takiej wspólnoty.
Obowiązujące od początku bieżącego roku rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie dotyczące stanowisk postojowych, wprowadza zupełnie nowe regulacje dotyczące parkingów i garaży. Odnoszą się one do miejsc postojowych przeznaczonych nie tylko dla aut osobowych, ale także innych samochodów. Przepisy nie regulują natomiast kwestii korzystania z takich miejsc przez pojazdy inne niż samochody, np. motocykle. Wyjaśniamy, jakie warunki powinny spełniać obecnie parkingi i garaże.
Wszelkie obostrzenia związane z wydawaniem decyzji o warunkach zabudowy mają na celu zagwarantowanie ładu przestrzennego. Przede wszystkim zgodnie z zasadą dobrego sąsiedztwa należy badać wpływ inwestycji na otoczenie w sensie urbanistycznym. W każdym indywidualnym przypadku należy widzieć obszar analizowany jako urbanistyczną całość. Stwierdzenie, czy planowana inwestycja spełnia wymogi "ładu przestrzennego", musi zatem zostać poprzedzone sporządzeniem analizy funkcji oraz cech zabudowy i zagospodarowania terenu, na którym inwestycja jest planowana.
Ustawa o gospodarce nieruchomościami przewiduje inne zasady podziału nieruchomości położonych na obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a inne w przypadku nieruchomości położonych tam, gdzie plan miejscowy nie obowiązuje. Należy jednak mieć na względzie, że w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego podział nieruchomości musi być zgodny z „przepisami odrębnymi” lub z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
W praktyce zawodowej geodety nie bez znaczenia pozostają zasady i sposób postępowania przy podziale nieruchomości przeznaczonej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele inne niż rolne i leśne, przeprowadzonej na wniosek jej właściciela lub użytkownika wieczystego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest w tym wypadku wiążący. Dokonując podziału, należy stosować przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Aby ustalić linię brzegu konieczne jest sporządzenie projektu rozgraniczenia gruntów pokrytych wodami od gruntów przyległych. Następnie taki projekt należy złożyć do właściwego miejscowo starosty, urzędu morskiego lub marszałka województwa. W związku z nowelizacją Prawa wodnego, która wejdzie w życie 1 stycznia 2018 r., sprawdzamy, co powinien zawierać projekt i kto może go wykonać.
Ustalanie numerów porządkowych oraz prowadzenie ewidencji miejscowości, ulic i adresów jest jednym z zadań gminy. Czynność ta należy do kompetencji organu wykonawczego, tj. wójta (burmistrza lub prezydenta miasta) i nie wymaga wydania decyzji administracyjnej. Jednak w pisemnym zawiadomieniu właściciela nieruchomości w tej sprawie organ musi podać podstawę prawną oraz zamieścić uzasadnienie.
Od naczelnej zasady, iż podział nieruchomości dopuszczalny jest tylko wówczas, gdy jest on zgodny z planem miejscowym, ustawodawca przewidział wiele wyjątków. Chodzi o przypadki, w których zachodzi potrzeba dokonania podziału nieruchomości w celu dostosowania stanu prawnego i faktycznego w obrębie nieruchomości do sytuacji wynikłej z mocy samego prawa albo z aktu administracyjnego bądź czynności prawnej. Cel, jaki zostanie osiągnięty przez podział nieruchomości, uzasadnia odstępstwo od wymagania oparcia decyzji o podziale na ustaleniach zawartych w planie miejscowym. Kwestia ta wzbudza wiele wątpliwości interpretacyjnych. W ich rozwianiu pomaga bogate orzecznictwo sądów administracyjnych.
1 września 2017 r. w życie weszła nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz Prawa geodezyjnego i kartograficznego przewidująca przedłużenie terminu na dostosowanie mapy zasadniczej do nowego stanu prawnego, ale także nowe rozwiązania m.in. w zakresie statusu pośrednika i zarządcy nieruchomości, obowiązku ubezpieczenia OC i opłat za użytkowanie wieczyste. Wprowadzone zmiany mają zagwarantować przejrzystą i stabilną sytuację stronom umów o pośrednictwo w obrocie nieruchomościami i zarządzanie nieruchomościami, a także jednolitą praktykę zbywania nieruchomości publicznych na rzecz długoletnich dzierżawców nieruchomości. O zmianach powinien wiedzieć każdy mający styczność z nieruchomościami, w tym również geodeta.